چرم چیست ؟| تاریخچه چرم از ۳ میلیون سال پیش تا به امروز| اکسسواری

چرم چیست ؟

چرم ماده‌ای است که از پوست حیوانات ساخته می شود. این ماده به دلیل داشتن خواص فیزیکی زیاد همچون مقاومت کششی و سایشی و نیز مقاومت حرارتی بالا، بادوام و انعطاف پذیر بوده و برای ساخت محصولات متنوعی از قبیل پوشاک، کفش، نوت بوک های جلد چرمی، کیف پول و مدارک، انواع ارگانایزر و لوازم جانبی و همچنین دکوریجات و مبلمان استفاده می شود. از منابع اصلی چرم می توان به پوست گاو، گوسفند، شتر و شتر مرغ اشاره کرد.

تاریخچه چرم در جهان

برای اینکه بتوانیم به راحتی قدمت استفاده از چرم بر روی زمین را درک کنیم بهتر است ابتدا زندگی بشر بر روی زمین را بررسی کنیم

دوران زندگی بشر به طور کلی به چند دوره اصلی تقسیم می شود.

• پیشا تاریخ ( قبل از ثبت تاریخ  در حدود ۳٫۳ میلیون سال پیش )
• تاریخ باستان یا دوران باستان
• قرون وسطی ( از قرن ۶ تا قرن ۱۵ میلادی )
• پیشا مدرنیته ( شامل رنسانس در اروپا بوده و از قرن ۱۶ تا حدود سال ۱۷۵۰ میلادی است )
• مدرنیته ( عصر روشنگری و انقلاب صنعتی اروپا در سال‌های ۱۷۵۰ تا کنون )

استفاده بشر از پوست حیوانات در عصر ماقبل تاریخ :

با توجه به نیازهای ابتدایی انسان به غذا و پناهگاه و نیز وسیله ای برای گرم نگه داشتن بدن و محافظت از پا در برابر سختی های زمین و از طرفی خواص مورد نیاز بشر آن زمان همچون آماده به استفاده بودن و انعطاف پوست حیوانات، گمان می رود انسان های اولیه نیز از پوست حیوانات برای خود پوشاک، کفش و سایر دست سازه های انعطاف پذیر و محکم را می ساخته اند.

به نظر می رسد، انسان دوران ما قبل تاریخ به دلیل داشتن زندگی هایی با جمعیت محدود خیلی به زیبایی لباس و پوشاک خود اهمیتی نمی داده است و پوست حیوانات شکار شده را با سنگ سوراخ می کرده و مستقیما بدون انجام فرآیند خاصی با الیاف طبیعی همچون برگ درختان به هم وصل و به عنوان تنپوش استفاده می کرده است.

به طور منطقی به نظر می رسد، انسان ماقبل تاریخ فقط پوشاک خود را از پوست و پشم حیوانات تهیه نمی کرده است، بلکه زیر انداز، کیسه های نگهداری و حمل گوشت و غذا و نیز برخی قسمت های ابزار شکار و سایر لوازم خود را نیز از پوست حیوانات تامین می کرده است.

بنابراین به این نتیجه می رسیم، تاریخچه استفاده از پوست حیوانات به ابتدای زندگی بشر روی زمین بر می گردد و آغاز آن را نمی توان به دوران خاصی اختصاص داد.

تاریخچه چرم در تاریخ باستان یا دوران باستان

همانطور که در بخش قبل گفتیم انسان های اولیه از پوست حیوانات برای تهیه پوشاک، سرپناه و ابزارهای مختلف استفاده می کردند و در طول گذر زمان متوجه شدند که فرآیندهای دباغی می تواند پوست را بادوام تر و همه کاره تر کند. در طی هزاران سال، چرم‌کاری تکامل یافت و فرهنگ‌های مختلف تکنیک‌های منحصربه ‌فردی را برای دباغی و صنایع دستی توسعه دادند که منجر به پذیرش گسترده و کاربردهای متنوع چرم شد.

فرایند تولید چرم طبیعی (دباغی کردن)

چرم‌سازی یا دباغی به تکنیک آماده‌ سازی و پرداخت پوست حیوانات برای تبدیل آن به چرم گفته می شود.

پوست حیوانات از نظر شیمیایی پلیمری از اسیدهای آمینه است که آن‌ها را اصطلاحاً پروتئین می‌نامند. اسیدهای آمینه از طریق پیوندهای پپتیدی به راحتی می‌توانند تحت تأثیر میکرو ارگانیسم وعوامل بیرونی دیگر قرار گیرند. در این صورت زنجیر پروتئین گسسته شده و پوست کیفیت طبیعی خود را از دست خواهد داد. به همین دلیل برای جلوگیری از هجوم و نفوذ میکرو ارگانیسم‌ها و عوامل مؤثر بیرونی در پوست باید تغییراتی که ماهیت پوست را دچار تغییر اساسی نکند، بر روی آن به وجود آورد. این عملیات را دباغی پوست گویند.

دباغی از نظر مواد مصرفی آن به دو روش دباغی با مواد گیاهی و دباغی با مواد شیمیایی انجام می شود.

ایران با تمدن دیرینه و قدمت هزاران سال، تاریخچه غنی در زمینه چرم دارد.

چرم در ایران در دوران پیش از اسلام

دردوران ایران باستان با شواهد دست آمده از باستان شناسی در تپه سیلک کاشان و شهر سوخته سیستان، نشانه هایی از کاربرد پوست و چرم دیده شده است و نیز در دوران مادها و هخامنشیان، کتیبه ها و نقوش به جا مانده نشان می دهد، در آن دوران علاوه بر ساخت سپر، زره، کلاه خود، کیف، کمربند، کفش و سایر لوازم شخصی، برای تهیه نقشه و اسناد نیز از چرم استفاده می شده است.

چرم در ایران در دوران اسلامی

در دوره صفویه، شهرهایی همچون شیراز، اصفهان، همدان و تبریز مهمترین مراکز تولید چرم در ایران به شمار می رود. در این دوران چرم ایران به دلیل کیفیت بالا شهرت جهانی داشت و به کشورهای مختلفی صادر می شد.

چرم در ایران در دوران معاصر

در اوایل قرن ۲۰ ام، اولین کارخانه های مدرن چرم سازی در شهرهای تبریز، تهران و همدان تاسیس و راه اندازی شدند. با راه اندازی این کارخانه ها و تولید انبوه چرم، محصولات جدید در زمینه کیف، کفش، پوشاک و مبلمان رونق جدیدی گرفت و گسترش یافت.

چرم در ایران پس از انقلاب اسلامی

اکنون نیز ایران با وجود تحریم های زیاد، خوشبختانه یکی از تولیدکنندگان مهم چرم در خاورمیانه است که در صورت ایجاد بستر صادرات و جلوگیری از واردات بی رویه محصولات خارجی، می تواند به یکی از بزرگترین صادرکنندگان محصولات چرمی در جهان تبدیل شود.

چرم سواری به عنوان بزرگترین تولید کننده محصولات چرمی در زمینه نوشت افزار ( نوت بوک، ارگانایزر، کیف قلم ) و اکسسوار چرم طبیعی در منطقه خاورمیانه، امید دارد به زودی به یکی از بزرگترین صادرکنندگان محصولات خود به دنیا تبدیل شود.